Case Lâm Sàng: Biếng Ăn Dạng Tiền Tantrum

 

TRƯỜNG HỢP BỆNH NHI HÔM NAY: KHÔNG ĂN GÌ CHỈ BÚ MẸ

TÓM TẮT: 

Bé trai 18 tháng 10 kg. Bú mẹ hoàn toàn đến 16 tháng tuổi. Vận động phát triển bình thường: ngồi đứng đi chạy bình thường. Tâm thần bình thường. 

Ngôn ngữ: ít nói, chỉ nói được ba ba, ma ma.

Về chế độ ăn hằng ngày của bé: bú mẹ và kết hợp dặm thêm 300ml/ ngày sữa công thức hoặc sữa tươi vì mẹ lo lắng không đủ sữa. Sáng trước khi đi ngủ bé được đút 100ml sữa. 

Bé đã ăn cơm: ngày ăn cơm 1 bữa trưa; Sáng ăn bún, mì hoặc nui. Chiều uống sữa. Không ăn thịt và rau, chỉ húp nước canh và cơm chan nước thịt. 

Lượng ăn trung bình hiện tại 1/2 chén (khoảng 80 - 90 g). 

TÌNH TRẠNG HIỆN TẠI: bé không chịu uống sữa ngoài và không chịu ăn 15 ngày nay, chỉ bú mẹ.

Công việc mẹ: mẹ đi làm văn phòng 8 tiếng, bé ở nhà với vú nuôi

TÌNH TRẠNG SỨC KHỎE BÉ: Không biểu hiện bất thường do bệnh lý, tình trạng sức khỏe bình thường.

MONG MUỐN CỦA MẸ: Làm sao bé chịu ăn cơm và uống sữa ngoài vì lo lắng bé thiếu chất, sữa mẹ không đủ. Mẹ vẫn muốn duy trì sữa mẹ cùng với sữa ngoài đến 2 tuổi.

LỜI KHUYÊN TỪ BẠN BÈ VÀ GIA ĐÌNH: Ngưng cho bú mẹ để bé chịu ăn. 

NHẬN XÉT VỀ TÌNH HÌNH BỆNH NHI: 

Bé không có biểu hiện biếng ăn do bệnh lý. Mức độ tăng trưởng bình thường (xem biểu đồ phân tích cân nặng).

Bé có biểu hiện biếng ăn dạng tiền tantrum trong độ tuổi từ 15-26 tháng tuổi. Đây là dạng biếng ăn bình thường, do thay đổi về tâm lý vận động.  

Theo trả lời Dr Bob, Học viện Nhi Khoa Sears, Mỹ: "This stage is a precursor to temper tantrums – the next phase of fighting for control. In a world where the toddler has little control in their life, it is one of the first areas that they can exert some control over."

NGUY CƠ DINH DƯỠNG VỀ LÂU DÀI

Đa phần các bé tự điều chỉnh lượng ăn và bữa ăn. Tuy nhiên một số thiếu hụt vitamin A, C, D và kẽm có thể la nguy cơ nếu kéo dài hơn 5 tuần. 

LỜI KHUYÊN DÀNH CHO CHA MẸ

Không nên xem đây là một biếng ăn nghiêm trọng hoặc không thể phục hồi. GS Bob cũng đồng ý rằng: đơn giản làm tốt những điều sau để ngăn ngừa sự thiếu hụt, giúp bé kiểm soát tốt tình huống và sau đó cứ ngồi thư giản mà đợi bé vượt qua và ăn tốt trở lại. 

- Chia nhỏ bữa ăn

Đừng rập khuôn 3 bữa. Mẹ có thể linh động phân bố bữa ăn như sau:

• Sáng sớm mẹ có thể cho bé bú sữa trước khi đi làm.

• 9 giờ sáng thì vú nuôi có thể giới thiệu 1 ít thức ăn trên dĩa cho bé tự bốc. Chỉ lượng nhỏ, khi bé quay đầu thì ngưng ngay, đợi dịp sau.

• Cứ 1.5 tiếng lại giới thiệu cho bé ăn. Sữa có thể dặm thêm sau 3 tiếng nếu bé không ăn gì, 4 tiếng nếu bé ăn dù ăn ít. Nên dạy bé uống bằng ống hút hoặc bằng ly. Vì theo GS Bob, những thay đổi trong cách thức cho bé ăn cũng sẽ làm bé thích thú hơn với loại biếng ăn tiền tantrum này.

• Trong thời gian mẹ không ở nhà, nếu ăn đút muỗng bình thường không hiệu quả thì vú nuôi có thể làm những món giòn giòn, cắn kêu răng rắc (chọn làm các loại thực phẩm tốt sức khỏe, không cho bé ăn bánh snack) để vào dĩa cho bé bốc ăn, 

• Chiều mẹ về cho bé bú mẹ theo nhu cầu bé.

- Hãy làm bé tự thích ăn hơn là ép: 

Biếng ăn loại này khó là chỗ này, nhưng nó là chìa khóa duy nhất. Dr. Bob khuyên rằng: "cho bé ngồi ghế cao hoặc chơi gần chỗ cả gia đình ăn cơm, hãy để 1 cái dĩa đồ ăn cho bé, nhưng đừng bỏ trước đồ ăn vào dĩa. Đầu tiên bạn cứ bỏ dĩa không, đồ ăn bé để sẵn trên bàn của bạn. Bạn và mọi người cứ ăn tự nhiên, bé nhìn và nếu muốn ăn bé sẽ đòi bạn, bạn cầm 1 miếng đồ ăn của bé và đưa cho bé tự cầm ăn hoặc đút muỗng cũng được. Nhưng nên nhớ, chỉ cho bé ăn muỗng thứ 2 khi bé đòi hỏi. Nếu bé không đòi hỏi thì không nên cho bé ăn nữa. Dù ăn được hay không, 2 tiếng sau cho bé bú mẹ. 

Khuyên nên làm vào bữa sáng và bữa chiều lúc mà có mẹ ở nhà.

Mẹ được khuyên là nên thư giãn và kiên nhẫn làm theo hướng dẫn trên đến khi bé chịu hợp tác trở lại. 

LỜI KHUYÊN KHÁC:

Bé ít được giao tiếp do mẹ vắng nhà lâu trong ngày, bé tuổi này cần được học hỏi giao tiếp từ người thân. Mẹ nên nói chị vú nuôi thường xuyên nói chuyện rõ câu với bé để bé có thể học ngôn ngữ trong lúc mẹ vắng nhà. VD làm cái gì cũng nên nói bé nghe, cứ đừng để bé ngồi chơi 1 mình. 

Cơm thì không nên chỉ chan nước canh hoặc nước thịt, nên làm thịt xé nhỏ hoặc nghiền mịn và lăn qua cơm và xe viên để cho bé bốc ăn. Một cách khác là có thể rắc lên mì, nui.

Sữa mẹ: tôi vẫn khuyên bạn nên tiếp tục cho bé bú sữa mẹ đến 2 tuổi nếu được. Có thể cho bé ăn thêm sữa chua và pho mai. Nên tư vấn chuyên gia dinh dưỡng để cho lời khuyên tốt nhất. 

Khi kết hợp bú mẹ, ở độ tuổi 1-2 tuổi, Sữa ngoài nên giới hạn bằng hoặc nhỏ 500ml/ ngày. Nếu bú sữa ngoài hoàn toàn thì 500ml/ ngày là được khuyên.

Notes

• Bob S. (2015) How to Get Picky Eater to Eat More?