Chắc hẳn các ông bố bà mẹ trong chúng ta, ai cũng đều đã từng trải qua việc ngồi bóp chân cho cậu con trai kháu khỉnh của mình sau một buổi chiều miệt mài đuổi theo trái bóng tròn, hay phải xoa chân, xoa tay cho cô bé đáng yêu của mình trước khi đi ngủ sau một buổi tối tập múa hăng say cùng cô và các bạn. Điều này thường xảy ra sau một ngày dài với nhiều hoạt động thú vị, thường các bé sẽ than đau chân, đau tay với ba mẹ trước khi đi ngủ hay ban đêm, sau khi bé đã ngủ được 1-2 giờ, các bé sẽ chợt tỉnh giấc và than phiền về cảm giác bị đau.
Tất cả triệu chứng này được gọi chung là Đau do tăng trưởng. Cơn đau thường lành tính, không ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ, có thể tái đi tái lại, vị trí đối xứng ở hai bên cơ thể và chỉ giới hạn ở chi trên hay chi dưới như cẳng tay, bắp chân, đùi, và vùng khoeo. Đau do tăng trưởng thường có liên quan đến tiền sử gia đình, tình trạng này bắt đầu xảy ra ở trẻ trong độ tuổi từ 3-12 tuổi (khảo sát nhóm trẻ trong độ tuổi đi học thì tỉ lệ đau do tăng trưởng chiếm hơn 10-20%). Tình trạng này gặp ở cả bé gái lẫn bé trai và liên quan đến sự gia tăng hoạt động thể chất trong ngày của bé (các bé thường không đau khi đang vận động mạnh, thời gian kéo dài, tuy nhiên khi cơ thể trẻ nghỉ ngơi, các nhóm cơ được thư giãn thì cơn đau sẽ dần dần xuất hiện). Sự nhạy cảm đau này xuất hiện vào buổi chiều, tối trước khi đi ngủ, thậm chí ban đêm làm gián đoạn giấc ngủ của trẻ.
Phụ huynh cần làm gì để phòng ngừa và giảm đau cho trẻ?
- Cho trẻ có khoảng nghỉ ngắn giữa các buổi hoạt động thể lực với cường độ cao. Khuyến khích trẻ tham gia nhiều hoạt động đa dạng và chơi các môn thể thao khác nhau. Điều này giúp trẻ tránh được việc sử dụng cùng một nhóm cơ quá mức ngày qua ngày.
- Khi cơn đau xảy ra, nhẹ nhàng xoa bóp vùng bị đau cho trẻ, có thể kết hợp chườm ấm
- Tắm nước ấm trước khi đi ngủ giúp các nhóm cơ của trẻ được thư giãn và làm dịu cơn đau.
- Có thể sử dụng thuốc giảm đau như Paracetamol và Ibuprofen cho trẻ theo sự hướng dẫn của bác sĩ
- Có thể tập cho trẻ một số động tác giúp thư giãn cơ như duỗi thẳng đầu gối, cẳng chân, gập cổ chân-bàn chân khi trẻ nằm ngửa; hoặc gập đầu gối một góc 90 độ khi trẻ nằm sấp, thực hiện mỗi lần từ 10-20 giây và lập lại từ 10-20 lần mỗi bên.
Khi nào phụ huynh cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ?
• Cơn đau dữ dội, trầm trọng
• Cơn đau liên tục xảy ra cả ngày lẫn đêm
• Cơn đau xảy ra kèm sốt hay đau vị trí các khớp
• Đau kèm tình trạng sưng, nóng, đỏ dưới da mà không giảm sau 24 giờ
• Đi khập khiễng, ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày của trẻ
• Nước tiểu của trẻ có màu xá xị, màu đen, màu đỏ, đặc biệt sau khi trẻ vận động mạnh
Như vậy, đau do tăng trưởng thường được chẩn đoán thông qua việc hỏi bệnh và thăm khám cẩn thận, không cần sử dụng xét nghiệm hay chẩn đoán hình ảnh.
Hi vọng qua bài viết này, phụ huynh có thể hiểu hơn về tình trạng thường gặp này xảy ra ở các bé.
Nguồn: Bs. Phạm Quang Vinh
References:
- Growing pains; Sarah Ringold, MD, MS; Suzanne C Li, MD, PhD; Elizabeth TePas, MD, MS; Uptodate, April 2019, USA
- Approach to Acute Limb Pain in Childhood; Shirley M. L. Tse, MD; Ronald M. Laxer, MD; May 2006, CANADA
- Growing Pains Are Normal Most Of The Time; Health Issues; HealthyChildren.org; November 2015; USA
0 Nhận xét