Tuần rồi khám một bé 2 tháng, vô tình nghe được âm thổi hẹp động mạch phổi ngoại biên. Quay qua nói với báo với mẹ là khám tim có âm thổi, tự nhiên bà mẹ mặt xanh lè, hai tay ôm ngực thở gấp. Tui lật đật nói âm thổi này hiền lành lắm, không có bệnh gì hết, tự nó sẽ hết trước khi 6 tháng tuổi, đừng có lo. Giải thích một hồi thì bà mẹ yên tâm lại.
Con nít nhỏ hay có mấy cái âm thổi vô tội này, âm thổi là âm thanh khi máu chảy qua tim hay mạch máu tại các chỗ hẹp hay gấp khúc tạo thành luồng xoáy với tốc độ cao, kiểu tiếng gió lùa qua khe cửa. Do cấu trúc bé nhỏ hay chưa trưởng thành của hệ thống mạch máu của bé mà tạo ra các âm thổi này chứ bé hoàn toàn bình thường, nên được gọi là vô tội.
Vô tội nhưng nó làm mấy mẹ xanh mặt mỗi khi bs báo là con bị âm thổi ở tim. Còn bs khi đi học thì không ai dạy bài bản mấy vụ này, đi học nhi khoa cũng không ai dạy, tự học cóp nhặt chỗ này chỗ kia một chút. Ai biết thì đỡ khổ cho mấy mẹ bím sữa, còn không biết thì hù mấy mẹ xanh mặt, rồi đi siêu âm, làm điện tâm đồ tốn tiền, tốn thời gian. Mấy mẹ mà nghe bs nói tim có vấn đề là chân tay bủn rủn, xì trét tới chừng nào bs bảo là bình thường mới thôi run.
Bài này viết về ATVT ở trẻ em, có nhiều tên không biết tiếng Việt, kiếm trên mạng cũng không thấy, bạn nào biết tiếng Việt gọi là gì thì chỉ dùm
5 ATVT THƯỜNG GẶP
1. Âm thổi hẹp động mạch phổi ngoại biên sinh lý (Physiologic Peripheral Pulmonary Stenosis - PPS)
Do hệ thống mạch máu phổi có kích thước nhỏ, và đường kính trước sau của ngực còn nhỏ, nên khi các động mạch phổi phân nhánh thì tạo thành một “khúc cua gắt”, làm cho máu khi di qua tạo thành luồng xoáy và âm thổi. Khi lồng ngực bé lớn hơn, hệ thống mạch máu trưởng thành hơn và các mạch máu không cua gắt như vậy nữa thì âm thổi sẽ tự mất đi
- Âm thổi tâm thu âm sắc cao
- Nghe rõ ở nách và TOÀN BỘ VÙNG PHỔI Ở LƯNG, không phải ở trước ngực
- Gặp ở trẻ sinh non nhiều hơn
- Không có triệu chứng gì khác, không tím
- Tự hết trước 6 tháng tuổi
2. Âm thổi Still (Still’s Murmur)
Âm thổi này được đặt tên theo Sir George Frederic Still, cha đẻ của ngành nhi khoa nước Anh. Âm thổi này thường xuất hiện khoảng 3-6 tuổi, hết trước 12 tuổi, nhưng có thể kéo dài lâu hơn. Âm thổi nghe rõ hơn khi sốt hay thiếu máu, nên có nhiều trường hợp bị sốt thì nghe, mà khi hết sốt thì không nghe nữa, là do khi sốt hay thiếu máu thì lượng máu lưu thông tăng cao tạo luồng xoáy mạnh hơn và làm âm thổi lớn hơn
Âm thổi được cho là do máu đi từ thất trái qua động mạch chủ với tốc độ cao
- Tâm thu 1/6-3/6
- Vùng dưới hay giữa ngực trái, hay vùng trên ngực phải, lan lên động mạch cảnh
- Âm thổi dạng rung hay nghe như điệu nhạc (musical)
- Lớn hơn khi nằm ngửa, nhỏ lại khi ngồi hay đứng
- Lớn hơn khi sốt hay thiếu máu, hay tăng tuần hoàn máu.
https://www.youtube.com/watch?time_continue=2&v=dxRx-XZ0WLg
3. Innocent Flow Murmur
Âm thổi này về nguyên lý cũng giống như âm thổi Still, nhưng gặp ở các vị trí khác do máu qua valve động mạch phổi hay các valve khác của tim, cũng là tâm thu nhưng cường độ nhỏ hơn, cũng lớn hơn khi sốt hay thiếu máu. Âm thổi này nghe rõ hơn ở mấy đứa ốm ốm.
4. Âm thổi tĩnh mạch - Venous Hum
Âm thổi này là do máu đi theo tĩnh mạch từ vùng đầu và tay về tim tạo nên
- Âm thổi LIÊN TỤC (tĩnh mạch) dạng bình nguyên (plateau)
- Âm sắc thấp, 1/6 - 3/6
- Gặp nhiều 3 - 6 tuổi
- Nghe ở hố trên xương đòn, lan xuống vùng cạnh xương ức
- Biến mất khi xoay đầu, nằm ngữa, dùng ngón tay đè lên tĩnh mạch cảnh phía trên vùng có âm thổi
https://www.youtube.com/watch?time_continue=7&v=RTdko_pOoys
5. Mammary Soufflé
Là âm thổi ở động mạch cung cấp máu cho vùng vú, thỉnh thoảng có thể nghe được ở bé gái vị thành niên hay phụ nữ có thai.
Trên thực tế thường gặp nhất là Still’s murmur hay flow mumur, kế đến là âm thổi hẹp động mạch phổi ngoại biên.
Âm thổi thì vô tội, mà nếu mình làm mọi chuyện rối lên, làm cho mẹ con lo lắng không yên thì hết vô tội, thành ra nên biết rõ.
PS: bài này viết cho mấy bạn sinh viên y khoa, bạn nào không phải trong nghề, đọc xong tự nhiên thấy mình đần ra là bình thường, cũng vô tội luôn.
Nguồn: BS Hung Truong
0 Nhận xét