THÔNG TIN VỀ NOROVIRUS

Norovirus là gì?

Noroviruses là một nhóm các vi rút gây ra chứng viêm dạ dày ruột cấp tính, một căn bệnh mà một số người gọi là “cúm dạ dày.” Chúng không có liên quan tới bệnh cúm (influenza). Một tên gọi khác của noroviruses là viêm dạ dày ruột (gastroenteritis). Mặc dù những người bị nhiễm norovirus có thể cảm thấy rất mệt trong vài ngày, nhưng hiếm khi bệnh trở nên nặng. Bệnh xảy ra thường hơn vào các tháng mùa đông. 

Có những triệu chứng nào?

Các triệu chứng thường bắt đầu xuất hiện đột ngột từ 12 đến 48 tiếng sau khi phơi nhiễm với norovirus. Ói mửa và tiêu chảy là thông thường nhất. Các triệu chứng khác có thể bao gồm:

• Buồn nôn và nôn mửa

• Tiêu chảy có nhiều nước, không có máu

• Co thắt dạ dày, đau quặn bụng

• Sốt và ớn lạnh

• Đau đầu và đau cơ, mệt mỏi.

Hầu hết mọi người đều hồi phục hoàn toàn trong vòng từ một đến ba ngày. Mất nước có thể xảy ra và có thể phải nhập viện.

Norovirus lây lan như thế nào?

Norovirus dễ dàng lây lan từ người này sang người khác. 

Norovirus có thể tìm thấy trong chất ói mửa và tiêu chảy của những người bị bệnh. Khi một người ói mửa, những người ở gần đó có thể bị lây nhiễm do hít phải những giọt nước nhỏ trong không khí. Siêu vi trùng cũng có thể lây lan trên các bề mặt như các mặt bàn nhà bếp hoặc các vòi nước bồn rửa tay. Siêu vi trùng có thể sống sót một thời gian dài trên các bề mặt này nếu chúng không được chùi rửa đúng cách. Một vài thực phẩm có thể bị nhiễm siêu vi trùng tại nguồn. Ví dụ, hải sản vỏ cứng có thể bị nhiễm trùng bởi nước thải cống rãnh trước khi chúng được thu hoạch.

Mọi người có thể bị nhiễm vi-rút do:

• Ăn đồ ăn hoặc uống chất lỏng bị nhiễm norovirus. Người chế biến thực phẩm (chế biến thức ăn, làm nước uống hoặc nước đá) bị ốm có thể làm lây nhiễm cho đồ ăn được tiêu thụ chưa chín hoặc tươi sống (bao gồm cả nông sản và động vật có vỏ).

• Chạm vào các bề mặt hay đồ vật bị nhiễm norovirus và sau đó đưa tay vào miệng của mình hoặc chia sẻ đồ ăn hoặc đồ dùng với người bị nhiễm khuẩn.

• Hít phải vi-rút phát tán từ chất nôn mửa của người bị nhiễm vi-rút.

• Tiếp xúc gần gũi với người bị nhiễm vi-rút.

Norovirus có thể gây ra bùng phát dịch tại các trung tâm chăm sóc trẻ em, cơ sở chăm sóc dài hạn, trường học, tàu du lịch và các môi trường tập thể khác.

Người bị nhiễm norovirus dễ bị lây nhiễm nhất từ lúc họ bắt đầu cảm thấy bị ốm cho đến ít nhất 3 ngày sau khi hết triệu chứng.

Phải mất bao lâu một người bị nhiễm bệnh mới có thể lây lan vi rút? 

Người ta có thể lan truyền vi rút viêm dạ dày từ lúc họ cảm thấy mệt cho tới ít nhất 3 ngày sau khi họ cảm thấy khỏe hơn. 

Norovirus được chẩn đoán và điều trị như thế nào?

Bác sĩ thường chẩn đoán dựa vào triệu chứng.

Đôi khi xét nghiệm phân hoặc chất nôn mửa trong phòng thí nghiệm để tìm norovirus cũng được thực hiện trong khi bùng phát dịch.

Điều trị noroviruses như thế nào? 

Không có các điều trị cụ thể cho noroviruses.  

Phương pháp điều trị bao gồm uống nhiều nước và nghỉ ngơi đầy đủ. Thuốc kháng sinh không có tác dụng.

Người bệnh có phải ở nhà hay không? 

Có. Những người bị bệnh nên ở nhà cho tới khi hoàn toàn hồi phục, đặc biệt là những người làm đồ ăn và các nhân viên làm việc trong trường học, các vườn trẻ, và các môi trường chăm sóc sức khỏe. 

Làm thế nào để ngăn ngừa nhiễm norovirus?

Không có chủng ngừa hoặc thuốc men nào có thể ngăn ngừa việc bị nhiễm norovirus. Cách tốt nhất để ngăn ngừa nhiễm trùng là chận đứng sự lây lan của siêu vi trùng. 

• Rửa tay kỹ bằng xà phòng và nước ấm thường xuyên, đặc biệt sau khi dùng nhà vệ sinh hoặc thay tã và trước khi chế biến đồ ăn hoặc ăn uống. Để rửa tay đúng cách phải có vòi nước máy, xà phòng và phải rửa tay trong khoảng 20 giây. 

• Nhắc nhở trẻ em rửa tay sau khi dùng nhà vệ sinh và trước khi ăn. Điều này đặc biệt quan trọng trong thời gian các em bị bệnh. 

• Vứt bỏ bất cứ thực phẩm nào đã được chế biến bởi người bị nhiễm siêu vi trùng hoặc đã bị nhiễm bẩn khi người bệnh ói mửa. 

• Dùng nước nóng và xà phòng để rửa chén đĩa và các đồ dùng nhà bếp hoặc rửa bằng máy rửa chén. 

• Dùng xà phòng để giặt quần áo có dính chất ói mửa hoặc phân tiêu chảy hoặc giặt đồ trong máy giặt với thuốc bột giặt đồ. 

• Những người bị bệnh và những người làm công việc chế biến thực phẩm hoặc những người làm công việc chăm sóc cho người khác nên nghỉ làm trong lúc bị bệnh và nghỉ thêm 2 ngày nữa sau khi họ đã thấy đỡ hơn. Ngay cả khi đã hết tiêu chảy và ói mửa, siêu vi trùng vẫn có thể còn trong phân (khi đại tiện) lâu cho đến 2 tuần. Hãy bảo đảm phải rửa tay một cách cẩn thận và rửa thường xuyên. 

• Nếu một người nào bị bệnh vì norovirus thì không nên cho khách đến thăm. Tốt hơn hết phải chờ ít nhất 2 ngày sau khi tất cả mọi người đã đỡ hơn và nhà cửa đã được làm sạch và tẩy trùng. 

• Khi một người trong gia đình bị ói mửa hoặc tiêu chảy, tốt nhất nên cho người đó ở phòng riêng và không ở gần những người khác, vì siêu vi trùng lây lan một cách dễ dàng. Tất cả mọi người trong gia đình nên rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước. Dùng khăn lau khác nhau hoặc khăn giấy để lau tay nhằm giúp chận đứng sự lây lan cho những người khác. 

• Rửa kỹ trái cây và rau trước khi ăn. Không ăn tôm cua sò ốc hàu hoặc động vật có vỏ khác còn sống hoặc nấu chưa thật chín. Thực phẩm nấu chín hoàn toàn sẽ giết chết siêu vi trùng. 

• Dọn sạch ngay chỗ ói mửa và phân và bất cứ thứ gì mà các em chạm vào: 

• Khử trùng các bề mặt bằng thuốc lau rửa diệt trùng (như thuốc tẩy). 

• Vứt bỏ các giẻ chùi vào các túi ny lông gắn kín. 

• Luôn luôn rửa tay sau khi lau rửa.   

• Làm sạch và khử trùng ngay nhà vệ sinh, bồn rửa, và các khu vực khác có thể bị dính chất nôn mửa hoặc phân (ví dụ như kệ bếp, sàn nhà).

• Sau khi làm sạch, rửa khu vực bằng xà phòng và nước, sau đó khử trùng bằng dung dịch 1/3 tách thuốc tẩy gia dụng pha với một ga-lông nước. Để nguyên bề mặt trong 10 phút, rửa kỹ bằng nước, sau đó để khô. Có thể khử trùng thảm trải sàn bằng cách rửa bằng hơi nước. Xem danh sách đầy đủ các chất khử trùng kháng norovirus được EPA (Cơ Quan Bảo Vệ Môi Trường) phê duyệt.

• Tháo bỏ và giặt quần áo hoặc đồ vải lanh ngay nếu chúng bị dính bẩn phân hoặc chất nôn mửa. Dùng nước nóng và xà phòng để giặt.

Làm thế nào để tôi có thể giảm thiểu rủi ro bị nhiễm trùng do lau chùi, dọn dẹp chất ói mửa hoặc tiêu chảy? 

Nếu quý vị dọn dẹp chất ói mửa hoặc tiêu chảy, hãy làm theo những mẹo vặt này để giảm thiểu nguy cơ bị lây nhiễm: 

• Mang bao tay loại vứt đi sau khi dùng. Có thể sử dụng các bao tay nhựa loại sử dụng nhiều lần, nhưng chúng phải được rửa sạch sau mỗi lần dùng. 

• Dùng khăn giấy để thấm hút chất nước dư thừa và bỏ các khăn giấy và bất cứ chất rắn nào trực tiếp vào trong bao rác bằng nhựa.

• Lau sạch nơi bị dơ bằng xà phòng và nước nóng. Miếng giẻ hoặc miếng cao su xốp dùng để lau chùi không nên được dùng lại để lau những nơi khác trong nhà vì điều này có thể làm lây lan siêu vi trùng. 

• Khử trùng khu vực đã được lau rửa với dung dịch thuốc tẩy pha mới theo tỷ lệ 1:50 thuốc tẩy và nước. 

• Vứt bỏ tất cả các giẻ lau và bao tay loại chỉ xài một lần duy nhất sau khi đã dùng xong vào bao rác bằng nhựa và vứt bỏ chúng.

• Rửa tay thật kỹ với xà phòng và nước ít nhất trong 20 giây.