Sau khi sinh, dây rốn có lẽ là vấn đề khiến nhiều bố mẹ lo lắng vì bé có nguy cơ bị nhiễm trùng rốn nếu không được chăm sóc đúng cách. Vậy thì, nên chăm sóc rốn cho bé như thế nào?
KHI NÀO THÌ RỐN SẼ RỤNG?
Dây rốn là sợi dây nối giữa mẹ và bé khi bé còn ở trong bụng mẹ để bé nhận được dinh dưỡng và khôn lớn. Sau khi bé chào đời, dây rốn không cần thiết nữa nên bác sĩ sẽ cắt dây rốn của bé.
Hiện nay tổ chức Y tế đã khuyến cáo nên kẹp rốn chậm sau sinh 1 phút cho cả trẻ sinh thường và sinh non vì rất nhiều lợi ích như tăng mức hemoglobin trong màu, tăng lượng sắt dự trữ trong máu, cải thiện tuần hoàn chuyển tiếp, tăng lượng hồng cầu, giảm tỉ lệ viêm ruột hoạt tử… Một số thông tin khác thì như AAP thì đồng ý cắt rốn chậm từ 30s-60s, một số nơi thì đề nghị cắt rốn chậm 3-5 phút cho đến khi rốn không còn đập nữa…. Tuy nhiên, cũng có 1 số trường hợp không thể cắt rốn chậm nếu mẹ có vấn đề mất máu phải cấp cứu luôn …. Rất nhiều bệnh viện lớn hiện nay đã thực hiện da tiếp da và cắt rốn chậm sau sinh, bố mẹ nên tham vấn với bác sĩ để xem trường hợp của mình có được kẹp rốn chậm không nhé!
Lúc mới đầu dây rốn của bé vẫn còn tươi, có màu trắng trong, hơi đục và còn ẩm ướt. Sau đó, dây rốn héo dần đi, nước và dịch trong dây rốn mất đi, cuống rốn bắt đầu chuyển sang màu sậm, khô. Thường trong khoảng từ 7-21 ngày, dây rốn sẽ rụng, có thể có chút rỉ máu, hoặc có thấy một ít mô hoặc gốc nhỏ còn ở lại, và có thể tiếp tục rỉ chút dịch nhầy, màu trong hoặc nâu hoặc rỉ máu trong vài ngày sau đó. Khi vùng dây rốn lành lại, có thể có một chút mài nâu đen, khô ở gốc rốn.
CHĂM SÓC RỐN SAU SINH THẾ NÀO?
- Tắm bé: nếu tắm bé ở nhà, bố mẹ nên tắm khô (sponge bath) tức là lau người bằng khăn ướt, chừa phần rốn ra để tránh làm ướt rốn một cách không cần thiết. Việc này sẽ đơn giản, dễ áp dụng và hạn chế rủi ro hơn. Bố mẹ chỉ cần tắm cho bé khoảng 3 lần trong vòng 10 ngày đầu đời nên không cần lo sợ bé sẽ bị bẩn đâu nhé! Sau đó, bố mẹ có thể tắm ướt cho bé bình thường.
- Không cần vệ sinh dây rốn hàng ngày. Khi thấy dây rốn có dịch nhầy hoặc bị bẩn do bé tè hoặc ị dây vào thì bố mẹ có thể dùng gạc mềm thấm nước và sữa tắm cho bé chà nhẹ lên phần bị bẩn để vệ sinh cho sạch.
- Không quấn tã hoặc băng phần rốn, để khô thoáng tự nhiên. Nếu mặc bỉm cho bé cũng tránh bỉm đè lên phần rốn, bạn có thể gấp mép bỉm lại để không đè lên rốn bé.
- Không dùng cồn hay betadin để vệ sinh vùng rốn cho bé. Hiệp hội Nhi khoa Hoa Kì đã từng khuyến cáo dùng cồn để lau rốn hàng ngày nhưng các nghiên cứu đã chứng minh rằng không dùng cồn sẽ khiến rốn nhanh phục hồi hơn là dùng cồn mà không tăng nguy cơ nhiễm trùng nên Hiệp hội Nhi khoa Hoa Kì đã thay đổi khuyến cáo là không nên dùng cồn để vệ sinh rốn.
- Không giật cuống rốn ra ngay cả khi thấy cuống rốn đã lỏng lẻo
- Không cố chà, cày phần mài đen sau khi rốn rụng, lớp mài này sẽ rụng tự nhiên
- Không chèn ép rốn để rốn lõm xuống vì rốn lồi hay rốn lõm đã được quyết định từ trước, những việc này không có tác dụng
NHỮNG DẤU HIỆU BẤT THƯỜNG NÊN ĐƯA BÉ ĐI KHÁM?
Rốn bé giống như là một vết thương hở trên cơ thể là một nơi cửa ngõ để vi khuẩn có thể xâm nhập nên bố mẹ hãy lưu ý những dấu hiệu bất thường, nhiễm trùng rốn và đưa bé đi khám kịp thời nhé:
- Sau 1 tháng mà rốn vẫn chưa rụng
- Rốn chảy máu bất thường, có mủ dịch vàng hoặc trắng
- Vùng da xung quanh bị sưng , đỏ
- Bé có dấu hiệu đau, khó chịu ở rốn
Ngoài ra, nếu mẹ chưa tiêm vaccine phòng uốn ván trong thai kì thì bé có thể có nguy cơ uốn ván rốn nếu quá trình sinh nở, cắt dây rốn không an toàn. Vì thế, mẹ nên nhớ tiêm phòng uốn ván trong thai kì nhé!
MỘT SỐ VẤN ĐỀ KHÁC VỀ RỐN
U hạt
Đôi khi thay vì khô hoàn toàn, dây rốn sẽ hình thành một u hạt hoặc một khối nhỏ màu đỏ của mô sẹo nằm trên bụng khi dây rốn đã rụng. U hạt này sẽ làm rỉ ra một chất dịch màu vàng nhạt. Tình trạng này thường sẽ biến mất trong khoảng một tuần. Nếu sau 1 tuần tình trạng này không biến mất, bác sĩ có thể cần phải đốt cháy (cauterize) mô tế bào.
Thoát vị rốn
Nếu rốn của bé có vẻ như bị đẩy ra ngoài khi anh ấy khóc, bé có thể bị thoát vị rốn - một lỗ nhỏ trong phần cơ của thành bụng để mô phát triển phình ra khi có áp lực bên trong vùng bụng (ví dụ như khi em bé kêu). Đây không phải là một tình trạng nghiêm trọng, và nó thường tự lành trong mười hai tháng đầu tiên. Trong trường hợp không lành, bác sĩ có thể cần phải đóng lại lỗ hổng này. Bố mẹ không nên dính bất kì cái gì lên rốn hoặc đặt đồng xu lên rốn, sẽ gây hại cho bé.
Nguồn tham khảo:
- Dây rốn sau sinh và Chăm sóc dây rốn sau xuất viện, sách Chào con! Bà mẹ đã sẵn sàng!, Bác sĩ Trần Thị Huyên Thảo
- AAP backs delayed umbilical cord cutting for term, preterm infants: http://www.aappublications.org/…/…/12/21/UmbilicalCord122116
- Caring for your newborn's umbilical cord stump: https://www.babycenter.com/0_caring-for-your-newborns-umbil…
0 Nhận xét