🤓 Nhắc lại bài hôm qua: AAP Hoa Kỳ khuyến cáo TẤT CẢ TRẺ KHỎE MẠNH trên 18 - 24 tháng tuổi đều cần được đi khám sàng lọc rối loạn tự kỷ.
😋Bài hôm nay sẽ là các dấu hiệu sớm của rối loạn tự kỷ, những dấu hiệu mà bố mẹ có thể để ý từ khi con bé tí.
Thường thì bố mẹ, ông bà chỉ để ý nếu con chậm bò, chậm lẫy, chậm đi và ít khi để ý đến con chậm cười, chậm nói.
Một trẻ có ASD có biểu hiện riêng, không bé nào giống bé nào, vì thế ta mới gọi là "phổ" tự kỷ - từ "phổ" trong "phổ quát".
🧐 KHÁC BIỆT VỀ KỸ NĂNG XÃ HỘI (SOCIAL):
- KHÔNG có giao tiếp bằng mắt hoặc rất ít.
- KHÔNG phản ứng gì khi thấy bố mẹ cười đùa hay các biểu lộ cảm xúc khác.
- KHÔNG nhìn theo vật thể mà bố mẹ đang nhìn hoặc chỉ trỏ.
- KHÔNG chỉ trỏ vật thể cho bố mẹ nhìn theo.
- KHÔNG khoe đồ chơi, món đồ thích thú cho bố mẹ.
- KHÔNG biểu cảm mặt phù hợp.
- KHÔNG đọc được biểu cảm của người khác biểu lộ qua mặt.
- KHÔNG tỏ ra thấu cảm với người khác.
- KHÓ kết bạn hoặc KHÔNG quan tâm đến việc tìm bạn chơi.
🐤 KHÁC BIỆT VỀ KỸ NĂNG GIAO TIẾP TƯƠNG TÁC (COMMUNICATION):
- KHÔNG chỉ trỏ để chia sẻ vui thú với người khác.
- KHÔNG nói được từ đơn khi trên 16 tháng.
- LẶP LẠI chính xác những gì người khác vừa nói dù không hiểu nghĩa.
- KHÔNG đáp ứng khi gọi tên, nhưng lại đáp ứng với âm thanh khác như còi xe hay mèo kêu.
- RỐI LOẠN nhận định từ nhân xưng (con - mẹ, bạn - tớ).
- THƯỜNG THỜ Ơ, không muốn giao tiếp.
- KHÔNG thể bắt đầu hay duy trì cuộc trò chuyện.
- KHÔNG thể chơi các trò chơi đóng kịch, như trò nấu cơm, đi chợ với đồ hàng.
- ĐẶC BIỆT giỏi trong nhớ số, chữ, bài hát, quảng cáo TV, hoặc chỉ ở một vài chủ đề cụ thể.
- CHẬM NÓI, trong khoảng 15 - 24 tháng.
🤓KHÁC BIỆT VỀ HÀNH VI
- HÀNH VI RẬP KHUÔN: nắm tay, vặn tay, búng tay, đi nhón chân,... lặp đi lặp lại.
- Thường có thói quen, lịch trình cố định, rất khó thay đổi.
- Có vài hành vi bất thường, lặp đi lặp lại hàng ngày.
- Chỉ chơi với một số bộ phận của đồ chơi, ví dụ: chỉ thích xoay bánh xe của ô tô đồ chơi.
- Không tỏ ra đau khi bị kích thích đau.
- Có thể rất nhạy cảm hoặc vô cảm với một vài loại mùi, ánh sáng, chất liệu,...
- Có góc nhìn, kiểu nhìn các đồ vật khác biệt.
😎VÌ BÀI DÀI QUÁ, sợ không nhớ được hết, phần sau của bài về Phân biệt các dấu hiệu sớm THEO TỪNG ĐỘ TUỔI sẽ có vào ngày mai.
⚠️Nhắc lại một lần nữa:
Đây chỉ là các dấu hiệu GỢI Ý, không được ám thị hay phán xét khi bạn thấy được các triệu chứng này. Các dấu hiệu này chỉ có vai trò gợi ý để đưa con trẻ đi khám lại chuyên khoa tâm bệnh trẻ em. Một trẻ có ASD có biểu hiện riêng, không bé nào giống bé nào, nhiều kiểu và nhiều mức độ.
* Trong bài viết, các khái niệm ASD, tự kỷ, rối loạn tự kỷ, rối loạn phổ tự kỷ được sử dụng linh hoạt theo văn phong với ý nghĩa tương đương.
Biên tập lại từ cuốn Autism Spectrum Disorders: What Every Parent Needs to Know (2012).
0 Nhận xét